Antonio.reismee.nl

Owira!/Goedemorgen!

Vliegtuig - tuig om mee te vliegen; ook: vliegend tuig. Dames en heren, zojuist zijn wij opgestegen naar München, ik herhaal, nach Rome, to Cairo, to Juba. Vanachter mijn laptopje heet ik u van harte welkom in Zuid-Soedan! Ik vertel u wat over de situatie en mijn verblijf hier, u leest en houdt ondanks de afstand dat plekje in mijn hart. Deal?!

Owira! Zuid-Soedan ligt in de Hoorn van Afrika, omgeven door (Noord) Soedan, Ethiopie, Kenia, Oeganda, de Democratische Republiek Congo en de Centraal Afrikaanse Republiek. Het Algemeen Dagblad dat ik in het vliegtuig krijg aangereikt, meldt dat Nederland uiterst veilig is wat betreft terrorisme en politiek geweld. Op het bijbehorende kaartje kleurt Nederland groen, Zuid-Soedan donkerrood, want dat is geen Nederland. Sinds de onafhankelijkheid van Groot-Brittannië in 1956 is er met uitzondering van de jaren '70, burgeroorlog geweest tussen noord en zuid en intern. Pas in 2005 is er vrede getekend en sinds juli vorig jaar is Zuid-Soedan onafhankelijk. Onafhankelijkheid is gebleken meer een happy moment dan happy end te zijn. Olie, land, vee en controle over delen van het staatsapparaat vormen de komende jaren blijvende bronnen van conflict tussen individuen en stammen.

Voor mijn master thesis doe ik onderzoek naar één van deze conflicten, namelijk die tussen Madis en Dinkas in Nimule, een stad op de grens met Oeganda. Nimule ligt op Madi grondgebied, maar gedurende de burgeroorlog zijn veel Dinkas uit noordoostelijker gebied hierheen gevlucht terwijl de Madis als vluchteling in Oeganda verbleven. Het gebied waar de Dinkas vandaan komen is minder rijk en er wordt nog steeds tussen stammen over vee gevochten (honderden doden in januari 2012). Om je ergens in Zuid-Soedan blijvend te vestigen moet je toestemming hebben van de gemeenschap en de chief. De Dinkas zijn in Zuid-Soedan een grote bevolkingsgroep die machtig is in het leger en de regering en heeft zulke toestemming bepaald niet gevraagd. Terwijl de Madis het land bewerken laten de half-nomadische Dinkas hun vee overal maar wat rondzwerven. Het stukje tekst dat ik nu schrijf is nog vertraagd doordat koeien de weg blokkeerden J. Onder zowel Madis als Dinkas is het christendom de meest voorkomende godsdienst. Het onderzoek dat ik doe gaat in op de rol van kerken in het conflict. Zijn de kerken etnisch homogeen of gemixt? Wordt er door kerken over het conflict gesproken, wordt het genegeerd of verergert, probeert men het op te lossen? Maar ook wil ik gewoon meer weten over het conflict, hoe vaak wordt er geweld gebruikt, wat doet de overheid en het leger, wat denken de chiefs?

Erg serieus allemaal, maar ook supergrappig om in Afrika te zijn! De mooiste ervaring is toch wel de eerste Afrikaanse douche, een teil rivierwater, een stuk zeep en vier stukken golfplaat die je aan het zicht onttrekken als je geen westerse afmetingen hebt. Dit is de eerste nacht in Juba, een stad zo groot als Utrecht voornamelijk opgetrokken uit golfplaten en hutten en zonder vuilophaaldienst. Enkel stroomgeneratoren op benzine (per vrachtauto vanuit Oeganda aangeleverd) zorgen hier voor elektriciteit. Maar hier is tenminste nog wc-papier. De volgende in Loa (waar ik voornamelijk verblijf) lijkt dit afwezig te zijn. Gelukkig hoef ik maar één toiletbeurt onder deze verkeerde vooronderstelling te verkeren - om er ook naar te handelen! Ik verblijf op het gebied van de Sudanese Gospel Mission, waarop een evangelisch-pentecostale kerk een gezondheidscentrum en een weeshuis zijn gevestigd. Het gasthuis is naar mijn maatstaven oké, en gedurende de eerste vijf weken hoeft het me niet aan gezelschap te ontbreken. De aanwezigheid van de in Houten wonende Head of Mission Christopher Drale staat garant voor veel aanloop en ingang bij de lokale gemeenschap. Hij is een gerespecteerd man met veel relaties in de politiek. Zonder ook maar iets te ondernemen heb ik de eerste week al dagelijks gesprekken die zinvol gaan zijn voor mijn onderzoek.

Ik hoef praktisch niet veel te doen. Christopher verwacht dat ik wat met de kinderen voetbal en hardloop ‘om ze voor te bereiden op de Olympics'. 's Avonds wordt er in alle duisternis (elektriciteit is afwezig) gegeten. Het is net een camping, en de temperaturen zijn er ook naar. Dus heb ik vooral veel langer gesprekken, over het conflict (‘zie je die heuvel daar, daar heeft de Lord's Resistance Army mijn schoonzus doodgeslagen') over leeuwen, krokodillen en olifanten die tien kilometer verderop wonen (‘Ja ik slaap buiten, nee ik ben niet bang' ‘Maar ik sterf op God's tijd') over Nederland (‘verzekering, uitkering, ov-jaarkaart?', ik schaam me bijna) en over mannen en vrouwen. De labaratorium-iets van het gezondheidscentrum, Kevin, helpt me namelijk bij de was. Dat wil zeggen dat ik het één keer probeer en zei het overneemt. ‘Is it a woman's job?' ‘In Africa generally yes', ‘and can a man take water at the borehole?' (waterput) ‘Yes, but often women do it.' ‘En vrouwen doen ook de afwas, bewerken het land en maken het eten?! Wat doet de man?' ‘Hij moet toezien dat het voedsel wordt gemaakt, dat de kinderen eten krijgen, basically he is monitoring'. ‘En jij hebt geen bezwaar?' Mooi langzaam Afrikaans Engels: ‘I do not object'. Ik leg uit hoe het in Nederland gemiddeld gaat, zou dat misschien wat zijn? ‘Dat zou ook goed zijn.' Wow! Ik ben verbaasd over de rust en de vrede die mensen met hun situatie kunnen hebben. De tevredenheid met hun plek in de samenleving zelfs als je vrouw bent en volgens de tradities knielt (!) als je een mannelijke bezoeker begroet.

Tijd bestaat ook in een overvloed dat je haar vergeet. Maar in Nederland valt veel te doen, dus blijf ik beknopt over vliegtuigmaaltijden, malariapillen met slapeloosheid-effect, en de vreugde van C1000-biscuit en Unox-soep als er één soort groenten, fruit, vlees en maïsmeel is en je ziek bent. En over verbranden, de aandacht voor kleding en de enorme waarde van een voetbal. En dat mijn laptopje een jaarsalaris waard is. Over onderhoudend Afrikaanse theologie-onderwijs en de overvloed aan Nederlandse boeken, poedelnaakte kinderen en dat ene beest die niet door het doucheputje paste. (geen douche maar wel een doucheputje, happy days). Over dertig kilometer reizen voor internet en 's avonds vanaf 7 uur in het pikkedonker leven. Over community, de pracht van de natuur en over Gods goedheid. Happiness and sorrow, als je biddend bent, bid en dank voor Zuid-Soedan. Laterrss!!!

Reacties

Reacties

Eelco

Leuk verhaal Anton! Toffe hutten bouwen ze daar =)

{{ reactie.poster_name }}

Reageer

Laat een reactie achter!

De volgende fout is opgetreden
  • {{ error }}
{{ reactieForm.errorMessage }}
Je reactie is opgeslagen!